Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji przygotowuje projekt ustawy Prawo o zgromadzeniach. Jest to wynik wyroku wydanego 18 września ubiegłego roku przez Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt K 44/12), który orzekł, że niektóre przepisy w nim zawarte są niezgodne z przepisami i zobowiązał tym samym ustawodawcę do zmiany prawa. Ostatnia nowelizacja prawa o zgromadzeniach została uchwalona w 2012 roku z inicjatywy prezydenta Bronisława Komorowskiego, a do TK zaskarżyła go grupa posłów.
Trybunał Konstytucyjny w komunikacie po ogłoszeniu wyroku, wydał kilka wartościowych tez, które mają zasadnicze znaczenie w kontekście zgodności nowelizowanej ustawy Prawo o zgromadzeniach. W cytowanym komunikacie, możemy przeczytać, że:
ustanowienie przesłanki liczebności uczestników nie jest ograniczeniem koniecznym w demokratycznym państwie
organizatorem zgromadzenia może być wyłącznie osoba, która jest w stanie ponosić prawne konsekwencje swoich działań i zaniechań związanych z pełnioną funkcją
wydłużenie terminu notyfikacji do minimum 3 dni roboczych nie jest konieczne w demokratycznym państwie prawnym
mechanizm ustawowy odnoszący się do zgłaszania zamiaru odbycia dwóch lub większej liczby zgromadzeń w tym samym miejscu i czasie powinien być stosowany wyjątkowo, jedynie w sytuacjach realnego zagrożenia bezpieczeństwa lub porządku publicznego
W projekcie ustawy, przewidziane są następujące zmiany:
uregulowanie zagadnień związanych z tzw. zgromadzeniami spontanicznymi
wprowadzenie odrębnej od administracyjnej procedury odwoławczej od decyzji o zakazie zgromadzenia, która zapewni realizację wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (skarga nr 1543/06). Przewiduje się odrębności w zakresie doręczeń decyzji, trybu wniesienia odwołania oraz terminów dla organów administracji na wydanie w sprawie rozstrzygnięcia
pozostawienie wojewody jako organu właściwego do rozpatrywania odwołań od decyzji o zakazie zgromadzenia.
Wyrok TK powoduje także konieczność:
sformułowania nowej definicji zgromadzenia publicznego i ewentualnego wyróżnienia różnych rodzajów zgromadzeń, w tym tzw. zgromadzeń spontanicznych;
opracowania nowej procedury w zakresie zgłaszania zgromadzeń (w tym uwzględnienie zgromadzeń krzyżujących się) oraz procedury odwoławczej, a także ukształtowanie na nowo terminów w ramach tej procedury.